"लालपाटी" र फागुपुर्णिमा 🙏



फागु खेलन हो, फागु खेलन........बाह्रै बजारैमा होली खेलन। यसो भन्दै ठूला बडाले गीत गाउने नाच्ने गर्नुहुन्थ्यो। हामी पनि रमाउँथ्यौं। पाल्पाको अन्नभण्डार माडीफाँट  र त्यसैको बिचोबिच रहेको "लालपाटी " मा बर्सेनि फागुपुर्णिमाको दिन  आयोजना हुने सभ्य र भब्य फागु मनैभरी झल्झली सम्झना आएको छ। 

नाम नै "लालपाटी" फागु पुर्णिमाको रङ्गले त्यो ठाउं नै रातै रातै हुन्थ्यो। मान्छे त थरि थरिका रंगले पोतिएर आफ्नो /पराइ चिन्नै नसकिने। ढेंडुको जस्तो मुख पो पार्थे त। ......

मानिसहरुले  लेक लेकबाट आ आफ्ना उत्पादन कसैले  उँखुका भारी भारी झार्दथे।  कोहि लेकको कोदो/ फापर बेच्न ल्याउँथे। कोहि ल्याउँथे हातले  बुनेका बाँसका सुन्दर ढकिया, नाङ्गला , डाला , डोका।  कोहि आउँथे लेकको सागपात खाएर राता शीर बनाएका लोकल भाले बेच्न। यसरि लालपाटी वर्षको एकपटक खुसीको रंगमा लाल लाल हुन्थ्यो। धेरै समयसम्म नभेटिएका भाई/ साथी भेट्न पाइन्थ्यो।  जीविकोपार्जनका लागि किनबेच हुन्थ्यो।  भावना साटासाट हुन्थे। उमेर र समय संगसंगै जहाँ जहाँ पुगेर जसरी जसरि जीवन बाँचेपनि खासगरी चाडबाडको बेलामा भने बाल्यकालको सम्झनाले अति सताउने रहेछ। 

पाल्पाको प्रसिद्द चुकाउनी, बटुक, सेलरोटी र अरुअरु खानाका परिकारपनि किन्न पाइन्थ्यो। दिनभर जसो एक      अर्कामा रंग खेलेर साँझ पर्न लाग्दा आफैले रोजीरोजी किनेका उँखुका लाँक्रा टेकेर घर तर्फको उकालो चढीन्थ्यो। हुन त उँखु आफ्नै घरमापनि हुन्थ्यो तर त्यहाँ किनेर टेक्दै उकालो चढ्नुको शान छुट्टै लाग्थ्यो। 

त्यो बेला अहिले जस्तो जबरजस्ती र नचिनेकालाई समेत  रंग र पानी छ्याप्ने चलन थिएन। कामले कतै हिंडेको मान्छेलाई समेत सताउने, अत्याउने र प्लास्टिकका लोला फाल्ने चलन कतै देखिएन। अहिलेका साना बालबालिकालाईपनि जथाभावी प्लास्टिकजन्य समान नकिन्न अभिभावकले बुझाउनुपर्ने देखिन्छ। 

अहिले यस्तो लाग्छ, चाडबाडको  मर्म कतै मिचिएको छ। साँचो कुरा  भन्नुपर्दा म आफै आजको 'इभिनिङ्ग वाल्क'  नजाने सोंचेकी छु, मलाई डर छ, कोहि कसैले ताकेर रंग लोला छ्याप्ने पो हो कि ? यो खालको डर पहिलेका होलीमा हुँदैन थिए।  

अरुलाई दुख दिने खराब आचरण हटाऔं, लोला र पिचकारी लगायत अनावश्यक र वातावरण दुसित पार्ने समान किनेर पैसा सक्नुभन्दा केहि सिर्जनात्मक र रचनात्मक भएर चाड मान्न नानिबाबुलाई सक्दो प्रोत्साहन गरौँ। फागुपुर्णिमाको शुभकामना🙏


Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

रमाइलो पाँचपोखरी -पुग्नु है जसरी

Image
भदौको अन्तिम साता भदैनी आशाले फोन गरिन् , फुपू पाँचपोखरी जाऊँ भन्दै।   उनको कुराले मनमा खुसीको झिल्को बलिहाल्यो। आशा र उनकी साथी प्रतिमा दुइजनै नर्स पेशाका ।   उनीहरुको छुट्टी तय नभएपनि म भने मनमनै   तयार भैसकेकी थिएँ। जानेदिन फिक्स नहुदै म पाँचपोखरी पुगिसकेकी थिएँ ।ट्रेकिंगका लागि १९०० को ब्याग र २७०० को जुत्ता किने। अलिकति बाटोखर्च पनि छुट्याएं।   त्यतिबेला सम्म आशाको छुट्टी मिल्यो तर प्रतिमाको मिलेको थिएन। असोजको ५ गते सनिबार बिहान ६बजेसम्मै ड्युटी गरेरमात्र प्रतिमालाई जान मिल्ने भयो।   हामी जोरपाटीबाट   बिहान ७ बजेको गाडी चढ्यौं। सिन्धुपाल्चोकको छिम्ती पुग्दा करिब १२ / १ बजेको हुँदो हो । प्रतिव्यक्ति ६५० लाग्यो बस भाडा। मोटरसाइकलमा जान्छु भन्नेलाई पनि छिम्तीमाथि देउरालीसम्म मोटरसाइकल जाँदो रहेछ।   छिम्तीमा प्रतिव्यक्ति   १०० रुपियाँ तिरेर मिठो चिकेन चाउमिन खायौं। अनलाइनमा टेक्ने लौरो सोधेको १७०० / १८०० सम्म पर्ने बताए।   ...
Read more

बाल्यकालको दशैँ

Image
  पारिवारिक मिलन , हर्ष र उमङ्गको चाड बडादशैं । बडादशैंको पावन अवसरमा सबै नेपालीजनमा हार्दिक शुभकामना। वर्षा सकिएर प्रकृति खुलेकी छन्। स्कूल बिदा भएपछी बालबच्चा   उस्तै फुरुंग देखिन्छन्। कामले, पढाईले टाढिएकाहरु पर्व मान्न आ आफ्नै ठाउँथलो फर्केका छन् । लिपपोतले सिंगारिएका घरहरु सादा पान्नामा कोरिएको रंगिन चित्रजस्ता देखिन्छन् । टारीखेत र गैह्री खेतमा धानका बाला हल्का झुकेर पाहुनाको स्वागत गरे जस्तै भान हुन्छ । घरबाट टाढा बसेका सन्तानलाई अंगाल्न आमा आत्तिए जस्तै अटल अनि हरिया बनपाखाहरु आफ्नो अनुपम सुन्दरता देखाउन हतारिए झैं प्रतित हुन्छ  ।  केटकेटिहरु बिहान सबेरैदेखि   बेलुका अंधेरैसम्म पिङमै झुण्डेका देख्न सकिन्छ । किताबका पान्ना पल्टाउनु र होमवर्क सक्काउनुको तनाब जो छैन । आकाशमा चरा उडेसरि उडेका चंगा छन्। लट्टाई समाएका भुराभुरी चंगातिरै हेरेर दङ्ग छन्। अझ बाजी पो थाप्दै छन् त तेरो चंगा माथिसम्म पुग्ने कि, मेरो भनेर । छुट्टी मिलेका लाहुरे फर्केका छन् परिवारका लागि   खुशी   बोकेर । नमिल्नेले   अर्को दशैंमा छुट्टी आउ...
Read more

हिडौं साथी देश देख्न ..... नबसौं मनलाई रोकी

Image
ठूलालाई सम्मान मेरो,सानालाई माया  साथीभाई प्यारा मेरा, सधै दायाँबायाँ।  अन्नपूर्ण माछापुछ्रे हेरी फर्की आएँ प्रकृतिप्रति धन्य भएँ, यसरी  वर्णन लाएँ।  पोखराबाट झिनु पुग्नु, छोम्रोङ्गमा खाना खानु  खर्चालु धेरै नबन्नु १५ हजार लैजानु।  आफुले सक्ने गर्नुपर्छ, देखावटी बन्ने होइन  दु;ख एक्लै काट्नुपर्छ, कोहिले कठै भन्ने होइन।  पहिलो दिन बस्नु अपर सिनुवा, दोस्रो दिन देउराली  कहिले छन् सम्म  बाटा, कहिले उकाली ओराली।  डाँडाकाँडा वनजंगल खोलाको छङ्गछङ्ग आवाज  सबै कुरो भुलेर रमाऔं प्रकृति माझ।  बराह्थान मन्दिरको दर्शन गरि जाऔँ  अन्नपूर्ण माछापुछ्रे अलौकिक रहेछ ठाउं।  थकाई मार्दै गएपनि रमाइलो एमविसी पुगिन्छ  तेस्रो दिनको बास बस्न एविसी नै ठीक हुन्छ।  भोलि बिहानको सुर्योदय हेर्न उठ्नु है जाँगर गरेर  जम्मा ५ दिनमा ट्रेक  सकिन्छ फेरी पोखरा झरेर।  प्रकृतिको वरदान कति राम्रो देश हाम्रो  सधै एकै ठाउं कति बस्नु कहिले त घुम्नुफिर्नु राम्रो।  बोतल /लौरो/ जुत्ता /कपडा चाहिने सामान बोकी  हिडौं साथी...
Read more